รูปแบบทรงผมแต่ละยุคสมัยของชาวจีนโบราณ :สมัยฉินและสมัยฮั่น

220-221 ปีก่อนคริสต์ศักราช ซึ่งตรงกับสมัยกษัตริย์ฉินซีฮ่องเต้ขึ้นครองราชย์ ซึ่งสมัยนั้นประเทศจีนแบ่งออกเป็นประเทศ 6 ประเทศได้แก่ หัน(韩)เจ้า(赵)เว่ย(魏)ฉู่(楚)แย้น（燕）ฉี（齐）ท่านมีความต้องการที่จะยุบ 6 ประเทศ รวมกัน เป็น 1 เดียว บ้านเมืองจึงเกิดความวุ่นวายมีศึกสงครามเกิดขึ้นตลอดเวลา ในที่สุด ฉินซีฮ่องเต้ก็สามารถทำตามปณิธานที่ตั้งไว้ นั้นคือ รวมประเทศเป็น 1 เดียว ได้สำเร็จ สถาปนาราชวงศ์ศักดินาครั้งแรกในประวัติศาสตร์จีนได้อย่างยิ่งใหญ่ ราชวงศ์ฉินยังได้นำเอาความแตกต่างทางวัฒนธรรมของแต่ละประเทศมารวมกันอีกด้วย ซึ่งนับว่าเป็นรากฐานที่พัฒนาวัฒนธรรมจีนให้รวมกันได้อย่างต่อเนื่องจนถึงปัจจุบัน

หลังจากที่ราชวงศ์ฉินถูกราชวงศ์ฮั่นตีพ่าย สามารถพูดได้ว่าประเพณีพื้นฐานของราชวงศ์ฮั่นได้รับการสืบทอดมาจากสมัยราชวงศ์ฉิน แต่ได้มีการยกเลิกระบบการปกครองที่โหดร้ายทารุณในปลายสมัยฉินทิ้ง และนำเอาสังคม เกษตรกรรม และงานฝีมือเข้ามาเป็นหลัก ทำให้เศรษฐกิจในสมัยได้ได้รับการฟื้นฟู มีความเจริญรุ่งเรืองเป็นอย่างมาก เศรษฐกิจของสังคมศักดินาและวัฒนธรรมได้ก้าวหน้าพัฒนาขึ้นตามลำดับ

นอกจากเศรษฐกิจและการเมืองในสมัยราชวงศ์ฮั่นจะมีความก้าวหน้าแล้ว ยังได้มีการเริ่มติดต่อค้าขายกับชาวต่างชาติและชนกลุ่มน้อยต่าง ๆ ซึ่งนับว่าเป็นการเปลี่ยนแปลงทิศทางของสังคมเป็นอย่างมาก ทำให้ความเป็นอยู่ของประชาชนและวัฒนธรรมถูกยกระดับขึ้น ส่งผลให้ทรงผมและเครื่องประดับตกแต่งทรงผมของชาวจีนในสมัยฮั่นไม่ว่าจะเป็นสามัญชนหรือผู้คนในราชสำนัก ได้ถูกออกแบบขึ้นมาใหม่อย่างหลากหลาย แลดูสวยงามและอลังการกว่าเดิม

จากหลักฐานทางวัตถุโบราณที่ขุดค้นพบ รูปแบบทรงผมที่นิยมกันในสมัยฉินและฮั่นจะเป็นลักษณะการเกล้าผมแบบเรียบง่าย ซึ่งในชีวิตประจำวันจะไม่ติดเครื่องประดับบนศรีษะ โดยทั่วไปยอดมวยผมจะเอนไปทางซ้ายหรือขวา ซึ่งการเกล้าผมทรงสูงเป็นแบบทรงผมที่จะมีให้พบเห็นเฉพาะสตรีสังคมชั้นสูงเท่านั้น

ทรงผมในสมัยฉินจะเป็นลักษณะคล้ายทรงผมของเทพ ทรงผมที่มีชื่อเสียงสมัยนั้น ได้แก่ มวยเก้าเทพ仙九鬟髻 หรือ“มวยสูงประดุจมวยเทพ” ( 高鬟望仙髻 )ซึ่งมวยดังกล่าวได้พัฒนามาตั้งแต่สมัยก่อนฉินแต่มาได้รับความนิยมอย่างมากในสมัยฉินและฮั่น นอกจากนี้ยังมีมวยเมฆลอย凌云髻มวยเมฆคล้อย垂云髻 ซึ่งจัดว่าเป็นประเภทมวยสูงด้วยเช่นกันเป็นต้น

มวยเก้าเทพ仙九鬟髻：ผมทรงมวยเก้าเทพได้เริ่มขึ้นในสมัยฉิน ซึ่งสมัยนั้นแบบทรงผมของพระมเหสี เชื้อราชวงศ์ นางสนม และเหล่าสตรีสังคมชั้นสูงจะนิยมทำผมทรงเลียนแบบเทพยดาในภาพวาด โดยจะมีลักษณะเป็นห่วงและมีเครื่องประดับตกแต่ง

มวยเก้าเทพ仙九鬟髻

มวยเมฆลอย凌云髻：มวยผมลักษณะนี้เป็นแบบเดียวกันกับ “มวยผมวิญญาณงู” เป็นลักษณะการขดผมแล้วเกล้าขึ้นไปข้างบน คล้ายเมฆที่ลอยอยู่บนศรีษะ พบเห็นได้ในหมู่สตรีชนชั้นกลางและชั้นสูง

มวยเมฆลอย凌云髻

มวยเมฆคล้อย垂云髻：เป็นลักษณะคล้ายกับการเกล้ามวยแบบกระดูกสันหลังแต่มีความหย่อนมากกว่า แลดูอ่อนช้อยคล้ายเมฆ พบเห็นได้ในสตรีทั่วไปในสมัยฉิน

มวยคล้อย垂髻

รูปแบบทรงผมทหารสมัยฉิน

中国历代发型演变史●秦、汉

ทรงผมหญิงสาวที่แต่งงานแล้วในสมัยฉิน

ทรงผมที่มีชื่อเสียงในสมัยฮั่น ได้แก่ มวยก้านเกล็ด(百合髻) มวยพันรอบ (盘桓髻) มวยแบ่งเกล้า(分髾髻) เป็นต้น ในขณะเดียวกันเครื่องประดับทรงผมในยุคนี้ก็ได้รับความนิยมกันอย่างกว้างขวางในสังคมชั้นสูง

มวยก้านเกล็ด(百合髻) และมวยพันรอบ(盘桓髻)：ลักษณะของมวยจะเป็นการถักวนไปวนมา พันไปพันมาอยู่บนศรีษะ ทรงผมดังกล่าวโอกาสที่ผมจะล่วงหลุดลงมานั้นยากมาก ซึ่งทั้งมวยก้านเกล็ดและมวยพันรอบมีการมวยที่ใกล้เคียงกันแต่รูปแบบออกมาต่างกัน ซึ่งกล่าวกันว่าผู้หญิงเมืองฉางอัน นิยมทำผมทรงนี้กันเป็นอย่างมาก มวยก้านเกล็ดภาพด้านซ้ายมือ มวยพันรอบด้านขวามือ