五路神

           “อู่ลู่เสิน” (五路神) หรือ “อู่ลู่ไฉเสิน”(五路财神) หมายถึง “เทพเจ้าแห่งโชคลาภทั้งห้า” หรือเทพเจ้าแห่งทางทั้งห้า” ในภาษาจีนจะมีคำเรียกอีกหลายชื่อ เช่น “ลู่โถวเสิน” (路头神), “อู่เซิ่งเสิน” (五圣神) และ “อู่ทงเสิน” (五通神)

          ในคติสัญลักษณ์วัฒนธรรมจีน นับเทพเจ้าทั้งห้าเป็นเทพเจ้าแห่งโชคลาภ หรือ “อู่ไฉเสิน”(五财神) หรือ “ไฉซิงเอี๊ยทั้งห้า” เพราะนอกเหนือไปจาก “ไฉซิงเอี๊ย (ไฉเสินเย่)” ที่รู้จักกันดีในฐานะเทพเจ้าแห่งโชคลาภแล้ว ก็ยังมีแยกออกเป็น “ไฉซิงเอี๊ยบุ๋น(เหวินไฉเสินเย่)” และ “ไฉ่ซิงเอี๊ยบู๊ (อู่ไฉเสินเย่)” แต่หนึ่งในตำนานที่แปลกแยกออกไปนี้ เรียกกันว่า “เพียนไฉเสิน” (偏财神) อันเป็นเทพเจ้าโชคลาภที่นิยมกันมากในหมู่ชาวบ้าน

          “อู่ลู่เสิน” เป็นเทพเจ้าแห่งสิริมงคลที่ปรากฏอยู่ในศาลเจ้าของท้องถิ่นหรือในชนบทของประเทศจีนเป็นส่วนใหญ่ คนจีนพื้นถิ่นมักจะยึดเอาวันที่ 5 ของเดือนแรกของปีใหม่ (ตรุษจีน)หรือที่เรียก ชิวโหงว  (初五) คือวันเกิดของเทพเจ้าทั้งห้าองค์ จึงนิยมกราบไหว้บูชา “อู่ลู่เสิน” ที่เป็นประหนึ่งเทพเจ้าโชคลาภในต้นปีใหม่

          ในสมัยราชวงศ์ชิง เหยาฟู่จวิน （姚富君）ได้บันทึกไว้ว่า ชาวบ้านในชนบทให้การกราบไหว้บูชา “อู่ลู่เสิน”  คือเทพเจ้าโชคลาภทั้งห้าองค์ จะจุดธูปขอพรในตำแหน่งทั้งห้าของบ้าน และเชื่อกันว่า เมื่อออกไปนอกบ้านก็จะพบพานแต่ความมั่งคั่งร่ำรวย เพราะเทพเจ้าทั้งห้า ก็คือเทพแห่งทิศทั้งห้า ได้แก่ เหนือ, ใต้, กลาง, ตะวันออก และตะวันตก ไม่ว่าจะหันหน้าไปในทางทิศใดก็ล้วนแต่ร่ำรวยด้วยกันทั้งสิ้น เพราะเทพทั้งห้าสถิตอยู่ ในทุก ๆ ทิศ ทุก ๆ ทางแล้วทั้งนั้น

          ในตำนานเรื่อง เฟิงเสินเอี่ยนอี้ （封神演义）ได้กล่าวถึง“อู่ลู่เสิน”  ว่าเป็น “อู่ลู่ไฉเสิน” หรือ “เทพเจ้าแห่งโชคลาภทั้งห้าทิศ” มีผู้นำกลุ่มเทพเจ้าโชคลาภทั้งห้าคือ เจ้ากงหยวนไซว้ (赵公元帅) หรือ แม่ทัพเจ้ากง ซึ่งก็คือ เจ้ากงหมิง (赵公明) ที่เป็นเทพผู้ได้รับการเทิดทูนให้เป็นไฉซิงเอี๊ยบุ๋นนั้นเอง ในภาพเคารพของ “อู่ลู่เสิน” ภายในศาลเจ้าทั่วไป จะมีเจ้ากงหมิงประทับนั้งอยู่ตรงกึ่งกลาง ด้านซ้ายและขวาจะประทับยืนไว้ด้วยเทพเจ้าแห่งโชคลาภอีก 4 องค์อยู่เคียงข้าง

          “อู่ลู่เสิน” หรือ“อู่ลู่ไฉเสิน” ประกอบไปด้วยเทพเจ้าแห่งโชคลาภทั้งห้าพระองค์ดังนี้

·         เจ้ากงหมิง (赵公明) หรือเทพไฉเสิน (财神) องค์เทพผู้เป็นหัวหน้าของเทพเจ้าแห่งโชคลาภทั้งห้า

·         เซียงเซิง (萧升) หรือ เทพ เจาเป่าเทียน(招宝天)องค์เทพแห่งการเรียกหาของวิเศษ

·         เฉาเป่า (曹宝) หรือ เทพน่าเจินเทียน (纳珍天) องค์เทพแห่งการรวมสิ่งล้ำเลอค่า

·         เฉินจิ่วกง (陈久公) หรือ เทวทูตเจาไฉสื่อเจ่อ (招财使者) องค์เทพแห่งการเรียกทรัพย์สิน

·         เหยาเส้าซือ (姚少司) หรือ ขุนนางสวรรค์ลี่ซื่อเซียน (利市仙官)องค์เทพแห่งการค้าขาย

          ความเคารพศรัทธาเกี่ยวกับ “อู่ลู่เสิน” แท้จริงแล้วก็คือความเชื่อเกี่ยวกับการทำมาหากินและการค้าขายของชาวจีนมาแต่โบราณนั้นเอง เป็นความเชื่อท้องถิ่นที่ฝังรากลึกในคติชาวบ้านมากยิ่งกว่าเทพเจ้าโชคลาภองค์อื่น ๆ ด้วยซ้ำ กล่าวได้ชัดเจนว่า เป็นกลุ่มเทพเจ้าที่ใกล้ชิดสามัญชนที่สุด

 อ้างอิงจาก  : หนังสือ 108 ลัญลักษณ์จีน – ปิยะแสง จันทรวงศไพศาล