รูปแบบทรงผมแต่ละยุคสมัยของชาวจีนโบราณ : สมัยซ่ง(ค.ศ.960 - ค.ศ.1279)
หลังจากที่ราชวงศ์ถังล่มสลาย มาเป็นยุค 5 ราชวงศ์ 10 ประเทศ อยู่ช่วงระยะเวลาหนึ่ง (ได้แก่ ราชวงศ์เหลียง ราชวงศ์ถัง ราชวงศ์จิ้น ราชวงศฮั่น และราชวงศ์โจว) กระทั้งปี ค.ศ.960 เจ้าคว้างอิ๋น(赵匡胤)ได้เปิดฉากยึดอำนาจราชวงศ์โจว แล้วได้สถาปนาราชวงศ์ซ่งขึ้น ในประวัติศาสตร์ได้เรียกราชวงศ์นี้ว่า เป่ยซ่ง (ซ่งทางเหนือ) ประเทศจีนได้ฟื้นกลับมาเป็น 1 เดียวอีกครั้ง ในสมัยซ่งได้พัฒนาด้านเกษตรกรรมและหัตถกรรม เป็นหลัก อาทิ ด้านการปั่นด้ายทอผ้า การทำกระดาษ การพิมพ์ลาย ซึ่งสามารถกล่าวได้ว่าเป็นธุรกิจที่เฟื่องฟูอย่างมากในยุคนั้น
หลังจากนั้นไม่นานความขัดแย้งภายในประเทศเริ่มรุนแรงขึ้น ชาวนาเกษตรกรได้ทยอยก่อการประท้วงปฏิวัติขึ้นมาทีละกลุ่ม แมนจูจากทางเหนือจึงถือโอกาสพิชิตเป่ยซ่ง ด้วยเหตุนี้เองประเทศจีนในสมัยนั้นจึงถูกแบ่งออกเป็น 2 ฝั่งได้แก่ ฝั่งราชวงศซ่ง และฝั่งราชวงศ์จิน (ค.ศ.1115-1234 ปกครองโดยชาวแมนจูที่อยู่ทางเหนือของจีน) ระยะเวลาล่วงเลยมา 320 ปี กระทั้งในปี ค.ศ.1279 เอวี่ยนสามารถยึดครองซ่งทางใต้ได้ และได้สถาปนาราชวงศ์เอวี่ยนขึ้นมา ราชวงศซ่งจึงล่มสลายลงไปในที่สุด
รูปแบบทรงผมในสมัยซ่งหลายแบบได้รับการตกทอดมาจากสมัยราชวงศ์ถังและยุค 5 ราชวงศ์ ซึ่งมีรูปแบบหลากหลาย ส่วนมากจะนิยมมวยสูง
ที่สุสานฮวางเซิง เมืองฝู่โจว มณฑลฝู่เจี้ยน(ฮกเกี้ยน)ประเทศจีนตอนใต้ในปัจจุบันและเป็นราชวงศ์ซ่งตอนใต้เมื่อในอดีต นักโบราณคดีได้ขุดค้นพบมวยผมปลอมลักษณะเป็นมวยสูงที่ทำจากผมของคนจริง ซึ่งโดนตัดจากบริเวณยอดศรีษะ มีหลากหลายรูปแบบ คาดว่านำมาจัดแต่งทรงผมสำหรับหญิงสาวในสมัยนั้นที่มีผมยาวไม่เพียงพอ
ซึ่งวิธีการจัดแต่งทรงผมดังกล่าวในความเป็นจริงก็ได้ตกทอดมายังปัจจุบันเพราะเป็นวิธีเดียวกันกับที่คณะละครงิ้วหรือนักแสดงหนังจีนกำลังภายในในปัจจุบันทำกันนั้นเอง เกี่ยวกับความแพร่หลายและการพัฒนาของขอบเขตการใช้ผมปลอมนั้น ยังไม่มีผู้เชี่ยวชาญหรือนักวิชาการท่านใดของประเทศจีนออกโรงมาศึกษาเรื่องนี้โดยเฉพาะ
รูปแบบการเกล้ามวยสูง(高髻) :ยังคงมีให้พบเห็นเรื่อยมาตั้งแต่สมัยฉินกระทั้งถึงสมัยซ่ง ซึ่งรูปแบบของมวยสูงจะมีความหลากหลายมีตั้งแต่เรียบง่ายจนถึงขั้นตอนที่มีความประณีตทำได้ยาก โดยลักษณะเด่น ๆ ของมวยสูงในสมัยซ่ง ดังภาพข้างล่าง


รูปแบบการเกล้ามวยสูง(高髻)

รูปแบบมวยสูงที่โพกผ้าบริเวณที่มวยผมและ
ประดับด้วยเลื่อมทองลายดอกไม้ของหญิงในวัง
มวยผมรุ่งอรุณ (朝天髻) : เป็นมวยสูงชนิดหนึ่งที่ผู้มีฐานะในสมัยนั้นนิยมทำกัน ที่สุสานในมณฑลซานซีจะพบเห็นรูปปั่นสมัยซ่งที่เกล้ามวยผมสูงทรงรุ่งอรุณ บนมวยผมจะมีการประดับด้วยลูกไม้ เลื่อมลายดอกไม้ ไข่มุก ซึ่งทั้งศรีษะแลดูกลมกลืน เรียบร้อยสวยงามเป็นอย่างมาก


มวยผมรุ่งอรุณ (朝天髻)
ทรงห่อมวย (包髻) :มวยผมทรงนี้ได้ถูกขุดค้นพบที่สุสานในมณฑลซานซี ลักษณะจะมีผ้าห่อบริเวณมวยผม หรือเป็นหมวกคลุมมวยผมอีกที จุดเด่นของมวยผมทรงนี้อยู่ที่เทคนิคการห่อมวยผมให้แลดูคล้ายกับดอกไม้ชนิดต่าง ๆ หรือไม่ก็เป็นลักษณะคล้ายเมฆลอยอยู่บนอากาศเป็นต้น หลังจากนั้นนำดอกไม้สด ไข่มุก เครื่องประดับต่าง ๆ มาตกแต่งทรงผมอีกที


รูปแบบการห่อมวย
ทั้งนี้ พี่จิ๋วยังได้นำมารูปแบบทรงผมอื่น ๆ ในสมัยซ่ง มาให้พวกเราได้ชมโดยสังเขปดังภาพด้านล่าง


รูปแบบทรงผมสมัยซ่งที่สวมหมวกดอกไม้

รูปแบบมวยผมที่ครอบด้วยหมวกคลุมผมทรงสูง(ค้นพบที่เห่อหนาน)

ทรงผมสตรีในสมัยซ่งอีกรูปแบบหนึ่ง

รูปแบบมวยคล้อยหรือการเกล้ามวยต่ำ(低髻)

รูปแบบมวยขดคู่(双蟠髻)ที่ประดับด้วยดอกไม้ทองคำ


รูปแบบมวยผมที่ประดับด้วยปิ่นดอกไม้

ทรงผมที่ประดับด้วยเครื่องประดับหลากหลายอย่างอลังการ

รูปแบบมวยผมที่ถูกเกล้าติดกันกับหมวกดอกไม้

รูปแบบมวยผมอีกรูปแบบหนึ่งในสมัยซ่ง

รูปแบบมวยคู่ (双鬟发)

มวย 3 ง่าม (三丫髻)

รูปแบบการห่อมวยอีกชนิดหนึ่งที่ใช้หวีสับเป็นเครื่องประดับ

รูปแบบมวยผมแบบขดเดี่ยว(单蟠髻)หรือมวยผมวิญญาณงูนั้นเอง

มวยเหินฟ้า (飞天髻)
จิรวรรณ จิรันธร