神经系统  ระบบประสาท 

中文

拼音

泰文

英文

神经系统  

shénjīng xìtǒng

ระบบประสาท

Nervous System

ระบบประสาท: เป็นระบบที่ควบคุมการทำหน้าที่ของทุกระบบในร่างกาย  ทำให้ร่างกายสามารถตอบสนองต่อสิ่งเร้าที่มาจากภายนอก ระบบประสาทแบ่งออกเป็นสองส่วนหลัก คือ

1.中枢神经系统

zhōngshū shénjīng xìtǒng

ระบบประสาทส่วนกลาง

Central Nervous System – CNS

ระบบประสาทส่วนกลาง: ประกอบด้วยสมองและไขสันหลัง ทําหน้าที่เรียนรู้ จดจํา คิด วิเคราะห์ และรับรายงาน เป็นศูนย์กลางในการประมวลผลข้อมูลและการสั่งการ

คำศัพท์เสริม

脑

nǎo

สมอง

Brain

      ระบบประสาทและสมองทำงานร่วมกันอย่างประสานสอดคล้องเพื่อควบคุมการทำงานต่าง ๆ ของร่างกาย ตั้งแต่การเคลื่อนไหว การรับรู้ทางประสาทสัมผัส จนถึงการตอบสนองทางอารมณ์และการคิดเชิงซับซ้อน การสื่อสารระหว่างเซลล์ประสาท ทำให้เกิดการส่งผ่านข้อมูลอย่างรวดเร็วและแม่นยำ

脊髓

jǐsuǐ

ไขสันหลัง 

Spinal Cord

2.周围神经系统

zhōuwéi shénjīng xìtǒng

外周神经系统

wàizhōu shénjīng xìtǒng

ระบบประสาทส่วนปลาย; 

ระบบประสาทรอบนอก

Peripheral Nervous System – PNS

颅神经

lú shénjīng

เส้นประสาทสมอง

Cranial Nerve

脑神经

nǎo shénjīng

颅神经/脑神经เส้นประสาทสมอง: มีทั้งหมด 12 คู่ ทำหน้าที่รับส่งกระแสประสาทสู่สมองและนำคำสั่งการจากสมองส่งต่อไปยังหน่วยปฏิบัติการ

嗅神经

xiù shénjīng

เส้นประสาทสมองคู่ที่1:

ทำหน้าที่รับรู้กลิ่น Olfactory nerve

视神经

shì shénjīng

เส้นประสาทสมองคู่ที่ 2: 

ทำหน้าที่ในการมองเห็น  Optic nerve

动眼神经

dòng yǎn shénjīng

เส้นประสาทสมองคู่ที่ 3: ควบคุมม่านตาในการตอบสนองต่อแสง  Oculomotor nerve

滑车神经

huáchē shénjīng

เส้นประสาทสมองคู่ที่ 4:

ควบคุมกล้ามเนื้อตาในการกรอกตา  Trochlear nerve

三叉神经

sānchā shénjīng

เส้นประสาทสมองคู่ที่ 5: เป็นเส้นประสาทสมองที่ขนาดใหญ่ที่สุด และมีการทำงานที่ซับซ้อนที่สุด คือทำหน้าที่ทั้งรับความรู้สึก จากหนังศีรษะ ฟัน ขากรรไกร ไซนัส ปากและใบหน้าไปสู่สมอง และทำหน้าที่สั่งการ โดยสั่งการกล้ามเนื้อที่ใช้ในการเคี้ยวอาหาร  Trigeminal nerve

(外)展神经

(wài) zhǎn shénjīng

เส้นประสาทสมองคู่ที่ 6: เป็นเส้นประสาทที่ส่งไปยังกล้ามเนื้อตาเพื่อกรอกตา  Abducens nerve

面神经

miàn shénjīng

เส้นประสาทสมองคู่ที่ 7:

ทำหน้าที่สั่งการ การเคลื่อนไหวของใบหน้า การรับรส 

 Facial nerve

前庭蜗神经 

qiántíng wō shénjīng

เส้นประสาทสมองคู่ที่ 8: 

ช่วยในเรื่องสมดุลของร่างกายและการได้ยิน

 Vestibulocochlear nerve

位听神经 wèi tīng shénjīng

舌咽神经

shé yān shénjīng

เส้นประสาทสมองคู่ที่ 9:

ทำหน้าที่เกี่ยวกับการรับรส การเคลื่อนไหวของหูและลำคอ

Glossopharyngeal nerve

迷走神经

mí zǒu shénjīng

เส้นประสาทสมองคู่ที่ 10:

รับความรู้สึกจากหู และระบบทางเดินอาหาร และส่งคำสั่งไปยังหัวใจและระบบย่อยอาหาร   Vagus nerve

副神经

fù shénjīng

เส้นประสาทสมองคู่ที่ 11:

เส้นประสาททอดตัวเข้าไปในกล้ามเนื้อบริเวณ ศีรษะ คอ และหัวไหล่  Accessory nerve

舌下神经

shéxià shénjīng

เส้นประสาทสมองคู่ที่ 12:

ควบคุมการเคลื่อนไหวของลิ้น Hypoglossal nerve

หมายเหตุ: เส้นประสาทสมองคู่ที่ 1 และ 2 มีต้นกำเนิดจาก สมองใหญ่ (大脑dànǎo) ส่วนที่เหลืออีก 10 คู่มีต้นกำเนิดจากก้านสมอง (脑干nǎogàn)

脊神经

jǐ shénjīng

เส้นประสาทไขสันหลัง

Spinal Nerve

脊神经 เส้นประสาทไขสันหลัง: มีทั้งหมด 31 คู่ มีต้นกำเนิดจากไขสันหลัง และทอดผ่านไปเลี้ยงส่วนต่าง ๆ ของร่างกายทางช่องไขสันหลังหรือช่องระหว่างกระดูกสันหลังเส้นประสาทเหล่านี้เป็นเส้นประสาทผสม คือเป็นทั้งเส้นประสาทรับความรู้สึกและสั่งการ โดยเส้นประสาทรับความรู้สึก ซึ่งรับการกระตุ้นจากผิวหนังและอวัยวะภายในต่าง ๆ  เข้าสู่ไขสันหลังทางรากหลัง แล้วส่งไปยังสมอง  ส่วนเส้นประสาทสั่งการซึ่งนำคำสั่งจากสมองมายังไขสันหลัง เพื่อส่งไปยังส่วนต่าง ๆ ของร่างกายโดยจะออกจากไขสันหลังทางรากหน้า

     หน้าที่หลัก ๆของเส้นประสาทสันหลัง มี 2 อย่าง คือ 1.สั่งงานกล้ามเนื้อ,อวัยวะต่างๆ และ 2.รับความรู้สึก โดยที่เส้นประสาทสันหลังแต่ละตำแหน่งก็จะมีหน้าที่แตกต่างกัน เส้นประสาทไขสันหลังในคนมีทั้งหมด 31 คู่ ประกอบด้วย

颈神经

jǐng shénjīng

เส้นประสาทไขสันหลังบริเวณคอ 8 คู่

 Cervical nerves (C1-8)

颈神经เส้นประสาทไขสันหลังบริเวณคอ: มีจำนวน 8 คู่

ที่มารูปภาพ: https://drvittoriarepetto.wordpress.com/2017/09/06/the-cervical-vagus-nerve-connection-a-nyc-chiropractorapplied-kinesiologistneurokinetic-therapist-explains/

C1, C2, C3

เส้นประสาทส่วนคอสามเส้นแรก ช่วยควบคุมศีรษะและคอ รวมถึงการเคลื่อนไหวไปข้างหน้า ข้างหลัง และด้านข้าง

C4

ช่วยควบคุมการเคลื่อนไหวของไหล่ขึ้นด้านบน C4 (พร้อมกับ C3และC5) ยังช่วยส่งพลังไปยังกะบังลม ซึ่งเป็นแผ่นกล้ามเนื้อที่ทอดยาวไปถึงด้านล่างของซี่โครงเพื่อใช้ในการหายใจ

C5

ช่วยควบคุมกล้ามเนื้อเดลทอยด์ (三角肌sānjiǎojī, Eng:Deltoids) ซึ่งเป็นกล้ามเนื้อรูปสามเหลี่ยมที่เป็นส่วนสำคัญของกล้ามเนื้อในบริเวณไหล่ และเป็นกล้ามเนื้อที่เกี่ยวข้องกับการเคลื่อนไหวของแขนที่มีข้อต่อไหล่เป็นจุดหมุน  C5 ยังช่วยควบคุมกล้ามเนื้อไบเซ็ปส์ (二头肌èrtóujī,Eng:Biceps)ซึ่งเป็นกล้ามเนื้อที่ช่วยให้ข้อศอกงอและหมุนปลายแขนได้

C6

ช่วยควบคุมกล้ามเนื้อเหยียดข้อมือ(Wrist extensors) และยังช่วยส่งสัญญาณประสาทไปยังกล้ามเนื้อไบเซ็ปส์ (Biceps)อีกด้วย

C7

ช่วยควบคุมกล้ามเนื้อไตรเซปส์ (三头肌sāntóujī, Eng:Triceps กล้ามเนื้อขนาดใหญ่ที่ด้านหลังของแขนซึ่งทำหน้าที่เหยียดข้อศอก) และกล้ามเนื้อเหยียดข้อมือ(腕伸肌wàn shēnjī, Eng:Wrist extensors)

C8

ช่วยควบคุมมือ เช่น การงอนิ้ว การกำมือ เป็นต้น

胸神经

xiōng shénjīng

เส้นประสาทไขสันหลังบริเวณอก 12 คู่

Thoracic nerves (T1-12)

胸神经เส้นประสาทไขสันหลังบริเวณอก: มีจำนวน 12 คู่

T1, T2

ทำหน้าที่ส่งสัญญาณไปยังเส้นประสาทที่ไปยังส่วนบนของทรวงอก รวมถึงไปยังแขนและมือ

T3, T4, T5 

ทำหน้าที่ส่งสัญญาณไปยังผนังทรวงอกและ

ช่วยในการหายใจ

T6, T7, T8 

ทำหน้าที่ส่งสัญญาณไปยังทรวงอกและลงไปที่ช่องท้อง

T9, T10, T11, T12 

ทำหน้าที่ส่งสัญญาณไปยังช่องท้องและส่วนล่างของหลัง

腰神经

yāo shénjīng

เส้นประสาทไขสันหลังบริเวณเอว 5 คู่

Lumbar nerves (L1-5)

腰神经เส้นประสาทไขสันหลังบริเวณเอว: มีจำนวน 5 คู่

ที่มารูปภาพ: https://www.spine-health.com/conditions/spine-anatomy/lumbar-spinal-nerves

L1

ทำหน้าที่รับความรู้สึกที่บริเวณขาหนีบและอวัยวะเพศ และอาจมีส่วนช่วยในการเคลื่อนไหวของกล้ามเนื้อสะโพก

L2, L3, L4

ทำหน้าที่รับความรู้สึกที่ส่วนหน้าของต้นขาและด้านในของแข้ง นอกจากนี้ เส้นประสาทเหล่านี้ยังทำหน้าที่ควบคุมการเคลื่อนไหวของกล้ามเนื้อสะโพกและเข่าอีกด้วย

L5

ทำหน้าที่รับความรู้สึกที่หน้าแข้ง ส่วนบนของเท้า และช่องว่างระหว่างนิ้วเท้า นอกจากนี้ยังควบคุมการเคลื่อนไหวของสะโพก เข่า เท้า และนิ้วเท้า

骶神经

dǐ shénjīng

เส้นประสาทไขสันหลังบริเวณกระเบนเหน็บ 5 คู่

Sacral nerves (S1-5)

骶神经เส้นประสาทไขสันหลังบริเวณกระเบนเหน็บ: มีจำนวน 5 คู่

S1

ส่งผลต่อบริเวณสะโพกและขาหนีบ

S2

ส่งผลต่อบริเวณด้านหลังของต้นขา

S3

ส่งผลต่อบริเวณก้นส่วนกลาง

S4, S5

ส่งผลต่อบริเวณฝีเย็บ ช่องคลอด

尾神经

wěi shénjīng

เส้นประสาทไขสันหลังบริเวณกระดูกก้นกบ 1 คู่

Coccygeal nerves

尾神经เส้นประสาทไขสันหลังบริเวณกระดูกก้นกบ: มีจำนวน1 คู่

      ทำหน้าที่รับความรู้สึกไปยังผิวหนังและกล้ามเนื้อรอบๆ กระดูกก้นกบและบริเวณรอบทวารหนัก หน้าที่ของเส้นประสาทนี้ได้แก่ การถ่ายทอดความเจ็บปวดและความรู้สึกสัมผัสจากบริเวณเหล่านี้ไปยังสมอง

2.1. 躯体神经系统

qūtǐ shénjīng xìtǒng

ระบบประสาทซอมาติก/ โซมาติก 

Somatic Nervous System (SNS)

2.2. 自主神经系统

zìzhǔ shénjīng xìtǒng

ระบบประสาทอัตโนมัติ 

Autonomic Nervous System (ANS)

自主神经系统ระบบประสาทอัตโนมัติ: ทำหน้าที่ควบคุมการทำงานของร่างกายที่ควบคุมไม่ได้โดยจะทำหน้าที่ควบคุมการทำงานของอวัยวะต่างๆ ในร่างกาย เช่น อัตราการเต้นของหัวใจ การย่อยอาหาร การรักษาอุณหภูมิในร่างกาย อัตราการหายใจ การตอบสนองของรูม่านตา เป็นต้นระบบประสาทอัตโนมัติแบ่งเป็น 2 ส่วนหรือ 2 ซีกย่อย ได้แก่:

อ้างอิงจาก: https://rajavejubon.com/โครงสร้างของระบบประสาท/

https://hdmall.co.th/blog/c/nervous-system/

https://kinrehab.com/news/view/949

นพ.สันต์ ใจยอดศิลป์ และพญ.พิจิกา วัชราภิชาต, 2566, “Healthy Life Bible คัมภีร์สุขภาพดี สุขภาพดีได้ง่าย ๆ ด้วยตัวเอง”, หน้า 272-273

https://askabiologist.asu.edu/parts-of-nervous-system

https://zhuanlan.zhihu.com/p/392346512

https://qbi.uq.edu.au/brain/brain-anatomy/peripheral-nervous-system

https://www.doctor.or.th/article/detail/5643

https://elnurse.ssru.ac.th/wisuda_ma/pluginfile.php/41/block_html/content/ตวจระบบประสาท.pdf

https://www.renrendoc.com/paper/172974962.html

https://anatomy.lexmedicus.com.au/collection/spine

https://miamineurosciencecenter.com/en/conditions/radiculopathy/

https://easydoc.in.th/หน้าที่ของเส้นประสาท/

https://www.spine-health.com/conditions/spine-anatomy/cervical-spinal-nerves

https://www.facebook.com/permalink.php/?story_fbid=131703592246007&id=103749365041430

https://drvittoriarepetto.wordpress.com/2017/09/06/the-cervical-vagus-nerve-connection-a-nyc-chiropractorapplied-kinesiologistneurokinetic-therapist-explains/

https://www.spine-health.com/conditions/upper-back-pain/thoracic-spinal-nerves

https://www.narayanahealth.org/blog/lumbar-nerves-l1-to-l5-anatomy-functions-disorders-and-treatment

https://www.spine-health.com/conditions/spine-anatomy/lumbar-spinal-nerves

https://www.spinalcord.com/sacral-spine-s1-s5-vertebrae-injuries-sacral-sparing

https://www.verywellhealth.com/sacral-vertebrae-anatomy-function-and-treatment-4769390

https://mrsalussportinglab.com/why-do-we-get-sciatic-pain/

http://old-book.ru.ac.th/e-book/p/PE244(48)/PE244-6.pdf

https://www.narayanahealth.org/blog/coccygeal-nerve-disorder-causes-symptoms-and-treatment-options

https://hdmall.co.th/blog/c/nervous-system/

https://my.clevelandclinic.org/health/body/23291-somatic-nervous-system

https://my.clevelandclinic.org/health/body/23273-autonomic-nervous-system

https://www.pobpad.com/เรื่องน่ารู้ของระบบประ

https://zhuanlan.zhihu.com/p/608943150

https://m.baidu.com/bh/m/detail/ar_18137667072906493602

https://www.simplypsychology.org/autonomic-nervous-system.html

https://www.sohu.com/a/30600221_115763