วันพุธที่ 23 กันยายน 2558 www.jiewfudao.com
ระบบการสอบคัดเลือกข้าราชการเคอจวี่科举 คือ ระบบการคัดเลือกข้าราชการที่ทางราชสำนักจัดขึ้นให้เป็นการสอบส่วนกลาง เพื่อคัดเลือกผู้ที่มีความสามารถตามผลคะแนนสอบ และเพื่อประเมินการได้รับความรู้และคุณธรรมของผู้เข้าสอบ แล้วแต่งตั้งดำรงตำแหน่งข้าราชการในส่วนต่างๆ ต่อไป การสอบคัดเลือกนี้มีขึ้นตั้งแต่สมัยราชวงศ์สุย隋朝 ต่อมาราชวงศ์ถัง唐朝ก็รับเอาระบบนี้มาใช้และได้ปรับปรุงให้ดีขึ้น เพื่อให้เป็นวิธีมาตรฐานในการคัดเลือกผู้มีความสามารถ
ระบบการสอบคัดเลือกข้าราชการเคอจวี่แบ่งออกเป็น ๒ ประเภทคือ ฉางเคอ常科วิชาความรู้ทั่วไป และจื้อเคอ制科วิชาว่าด้วยระบบต่าง ๆ การสอบแบบ ฉางเคอ常科 วิชาความรู้ทั่วไป มีจัดขึ้นทุกปี วิชาที่ใช้สอบคือ ซิ่วฉาย秀才นักวิชาการ หมิงจิง明经 จิ้นซื่อ进士 โดยวิชานี้จิ้นซื่อ แปลว่า “บัณฑิตชั้นสูง” ถือว่ายากที่สุด ในจำนวนคน ๑๐๐ คนจะเลือกเพียง ๑ ถึง ๒ คนเท่านั้น ดังนั้น จึงได้รับความสนใจในหมู่บัณฑิต ถ้าสอบจิ้นซื่อ进士ผ่าน จะเรียกว่าจี๋ตี้ 及第และผู้ที่สอบผ่านจะต้องเข้าร่วมงานเลี้ยงที่สระฉวีเจียง曲江 และเขียนชื่อตนเองไว้ที่เจดีย์ต้าเยี่ยน大雁塔 วัดฉือเอิน慈恩寺 ในเมืองฉางอาน长安ไว้เป็นเกียรติ การสอบจื้อเคอ制科 เป็นวิชาการสอบที่องค์พระมหากษัตริย์มีพระบรมราชโองการลงมาให้จัดขึ้นในช่วงเวลาที่ไม่แน่นอน เนื้อหาและหัวข้อที่ใช้ในการสอบหลากหลาย โดยทั่วไปแล้วองค์พระมหากษัตริย์จะเป็นผู้รับผิดชอบดูแลเอง แต่การสอบประเภทนี้กลับถูกข้าราชการมองว่าเป็นการสอบทางลัด จึงไม่ได้รับความสนใจในหมู่บัณฑิตนัก
สระฉวีเจียง曲江
วัดฉือเอิน 慈恩寺
เจดีย์ต้าเยี่ยน 大雁塔
ผู้ที่เข้าร่วมการสอบข้าราชการมี ๒ ประเภท ประเภทแรกคือ บัณฑิตที่ได้รับการคัดเลือกจากทางโรงเรียนส่งมาเข้าร่วมการสอบ ประเภทที่ ๒ คือ บัณฑิตที่ผ่านการสอบคัดเลือกจากมณฑลมาแล้ว แล้วเข้าเมืองมาร่วมการสอบเรียกว่า เซียงก้ง乡贡ระบบการสอบคัดเลือกเคอจวี่科举โดยปกติอยู่ในความควบคุมดูแลของกระทรวงพิธีการและศึกษาธิการ ผู้ที่สอบผ่านการคัดเลือกจะต้องมีการสอบรอบที่สองโดยกระทรวงข้าราชการ หลังจากนั้นจึงได้รับมอบหมายหน้าที่ให้ตามคะแนนที่สอบได้
ระบบการสอบคัดเลือกข้าราชการเคอจี่ในราชวงศ์สุย隋朝และถัง唐 ทำให้บุคคลทั่วไปที่ผ่านการสอบคัดเลือกสามารถเป็นข้าราชการในตำแหน่งต่าง ๆ ได้ ระบบนี้ทำให้การปกครองแบบเจ้าขุนมูลนายมีโอกาสเลือกข้าราชการจากกลุ่มคนที่กว้างมากขึ้น จะเห็นได้ว่าระบบการสอบคัดเลือกถูกนำมาใช้ในราชวงศ์สุย隋朝 ถัง唐 ซ่ง宋 หยวน元 หมิง明และชิง清 ตลอดทุกราชวงศ์ นักประวัติศาสตร์ส่วนใหญ่เห็นว่าระบบการสอบคัดเลือกข้าราชการเคอจวี่ เป็นระบบการคัดเลือกที่ดี สามารถแสดงถึงความเจริญก้าวหน้าของจีนตั้งแต่สมัยราชวงศ์สุย ถังจนถึงราชวงศ์หมิงและชิง รวมระยะเวลา ๑,๐๐๐ กว่าปีแต่พอมาถึงสมัยราชวงศ์หมิงและชิง ระบบนี้เปลี่ยนไปอยู่ในรูปแบบที่ตายตัว และจำกัดกรอบความคิดของบัณฑิต จึงส่งผลในแง่ลบต่อความเจริญรุ่งเรืองของประวัติศาสตร์จีน
อ้างอิงจาก
· หนังสือ “ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับ ประวัติศาสตร์ประเทศจีน (中国历史常识)” – The Overseas Chinese Affairs Office of the State Council / The Office of Chinese Language Council International. – สำนักพิมพ์สุขภาพใจ
- http://www.chatchawan.net/2014/03/imperial-examination/
- https://www.facebook.com/chinahistory01/photos/a.
1507186892831272.1073741828.1507185356164759/1594003874149573/
- https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%A7%91%E4%B8%BE
- http://www.xtour.cn/2008-9/2008925144438.htm
- https://zh.wikipedia.org/wiki/%E9%99%95%E8%A5%BF%E5%
85%A8%E5%9B%BD%E9%87%8D%E7%82%B9%E6%96%87%
E7%89%A9%E4%BF%9D%E6%8A%A4%E5%8D%95%E4%BD%
8D%E5%88%97%E8%A1%A8
- http://baike.gming.org/doc-view-932.html
