“หยูอี้” (如意) หรือชื่อที่คนไทยคุ้นเคยกันดีว่า “ยู่อี่, หยู่อี่” เป็นสัญลักษณ์แห่งสิริมงคลที่พบเห็นกันมากที่สุดและบ่อยที่สุด คำว่า “หยู” (如) แปลว่า “เหมือน, เป็นดั่งเช่น” ส่วนคำว่า “อี้” (意) แปลว่า “ความคิด, ความต้องการ” รวมความแล้ว “หยูอี้”(如意) จึงมีนามอันเป็นมงคลยิ่งคือ “เหมือนดั่งคิด, เป็นดั่งต้องการ” ยิ่งภายหลังมีประโยคอวยพรอันเป็นมงคลเกี่ยวข้องกบหยูอี้มีความเป็นสัญลักษณ์แห่งสิริมงคลมากยิ่งขึ้นไปอีก อาทิ
“ว่านซื่อ หยูอี้” (万事如意) หมายถึง หมื่นเรื่องสมดังปรารถนา
“เหนียนเหนียนหยูอี้” (年年如意) หมายถึง ทุก ๆ ปีสมดังใจหวัง
“จี๋เสียงหยูอี้” (吉祥如意) หมายถึง มงคลโชคสมดังปรารถนา
ประวัติของหยูอี้ยิ่งน่าศึกษาเรียนรู้ยิ่งกว่า เพราะแท้จริงแล้ว หยูอี้มีรากศัพท์มาจากภาษาสันสกฤตว่า “อา-นว๋อ-ลี่” (阿娜律) แต่เดิมทีเป็นเครื่องใช้ในศาสนาพุทธฝ่ายมหายาน ทำจากไม้ไผ่ ทองเหลือง หรือหยกก็มี เวลาพระสงฆ์สวดมนต์ภาวนาท่องคัมภีร์ ก็จะใช้ “อา-นว๋อ-ลี่”(หยูอี้) ในพิธีกรรม ต่อมาหยูอี้ได้แพร่หลายไปสู่ภายนอก ถูกดัดแปลงให้มีลักษณะคล้ายไม้เท้าขนาดเล็ก มีส่วนหัวงอโค้งเป็นวงบันทึกในสมัยหนานเป่ยเฉาเขียนไว้ว่า หยูอี้เป็นที่นิยมประดับไว้ในพระราชวังและคฤหาสน์ของขุนนางชั้นสูง ในขณะที่หยูอี้ก็ได้แพร่หลายไปสู่ชาวบ้านอย่างกว้างขวางและเรียกมันว่า “ปู้ฉิวเหยิน” (不求人) แปลว่า “ไม่ง้อใคร” หรือก็คือ “ไม่ต้องเอ่ยปากร้องขอให้ใครมาช่วย” เพราะสำหรับชาวบ้านแล้วหยูอี้กลายมาเป็นคำเรียกไม้เกาหลังนั้นเอง
นานวันเข้า ตั้งแต่สมัยราชวงศ์หมิงเป็นต้นมา หยูอี้ก็ค่อย ๆ มีการปรับเปลี่ยนรูปแบบและลักษณะ มีการดัดแปลงให้ส่วนบนกลายมาเป็นรูปเห็ดหลินจือ (เห็ดวิเศษตามความเชื่อของคนจีน ว่าสามารถทำให้ชีวิตยืนยาวมีอายุวัฒนะ) หรือลายก้อนเมฆมีลำตัวอ่อนโค้งและมีการแกะสลักลวดลายเพิ่มเติมลงไป
เห็ดหลินจือ
เมื่อหยูอี้อยู่ในวังหลวง ก็ยิ่งถูกประดับตกแต่งให้มีความงดงามมากยิ่งขึ้นไปอีก ในสมัยราชวงศ์ชิงมีบันทึก “ชิงเฉาเย่สื่อต้ากวน” (清朝野史大观) บทที่ว่าด้วยหยูอี้ โดยกล่าวไว้ว่า หยูอี้นั้นเป็นเครื่องใช้ชนิดหนึ่งที่มีมานานตั้งแต่สมัยราชวงศ์ถังและซ่ง ว่ากันว่า ในสมัยโบราณนั้น เวลาขุนนางจะเข้าเฝ้าฮ่องเต้ก็จะประคองถือหยูอี้ไว้ข้างลำตัว เพื่องเป็นสัญลักษณ์มงคลเสมือนหนึ่งเป็นการถวายพระพรแด่องค์พระจักรพรรดิ
ในสมัยราชวงศ์ชิง หยูอี้ที่มีอยู่วังหลวงได้กลายมาเป็นสัญลักษณ์สิริมงคลตั้งแต่สมัยคังซีฮ่องเต้เป็นต้นมา เมื่อฮ่องเต้คัดเลือกพระสนม หากทรงโปรดเลือกผู้ใด ก็จะพระราชทานหยูอี้ให้แก่นาง ย่อมเท่ากับเป็นที่ใฝ่ฝันของนางสนมกำนัลที่วาดหวังว่าจะได้รับการแต่งตั้งเป็นสนมเอกในวันข้างหน้า เช่นเดียวกับหยูอี้ได้กลายเป็นของพระราชทานปูนบำเหน็จรางวัลให้แก่ขุนนางที่ประกอบความดีความชอบแก่บ้านเมือง นอกจากนี้ ในห้องบรรทมของฮ่องเต้สมัยราชวงศ์ชิงก็จะประดับตั้งหยูอี้ไว้เพื่อเป็นสิริมงคลว่าจะทรงสมความปรารถนาในทุก ๆ ประการ ด้วยเหตุนี้ หยูอี้จึงได้กลายมาเป็นสิ่งล้ำค่าและมีฐานะเป็นของสูงที่ถูกเทิดทูนบูชามาทุกยุคทุกสมัย
ปัจจุบันนี้ ไม่ว่าจะเป็นบ้านเรือนทั่วไปหรือบริษัทร้านค้า ก็จะนิยมประดับตั้งหยูอี้ไว้ด้วยความหมายถึงความสุขสมหวัง ทุกเรื่องราวสำเร็จสมดั่งในปรารถนา หยูอี้ในทุกวันนี้ จึงกลายมาเป็นของมหามงคลที่นิยมใช้สำหรับการอวยพรในทุก ๆ โอกาสอีกทั้งมีปรากฏอยู่ในงานจิตรกรรมภาพวาด เป็นส่วนหนึ่งในงานสถาปัตยกรรมและเครื่องเรือนจีน เป็นลายบนเสื้อผ้าอาภรณ์ รวมทั้งยังผลิตเป็นงานศิลปหัตถกรรมที่ทำจากหยก ทองเหลือง ทองคำ และเครื่องเคลือบดินเผามากมาย
อ้างอิงจาก : หนังสือ 108 ลัญลักษณ์จีน – ปิยะแสง จันทรวงศไพศาล
